Uprawnienia na wózki widłowe:

Waga ładunków, które można transportować bez użycia dodatkowych sprzętów jest ściśle ograniczona rozporządzeniami o BHP. W uproszczeniu wynosi ona do 12 kg w przypadku kobiet i 30 kg w przypadku mężczyzn. Wyeliminowanie ręcznych prac transportowych prowadzonych bez sprzętu pomocniczego jest zalecane przepisami, ale wynika także wprost z rachunku ekonomicznego i dążenia do zwiększenia wydajności pracy. Przy użyciu taczek lub ręcznych wózków (w tym ręcznych wózków paletowych) górny limit dopuszczalnej masy transportowanego ładunku wynosi już - odpowiednio - 180 i 450 kg. Silnikowe wózki widłowe przestają podlegać tym ograniczeniom, jednak obsługa większości z nich wymaga zdobycia przez operatorów odpowiednich uprawnień. Na jakie wózki widłowe uprawnienia nie są potrzebne? Jakie kategorie uprawnień na wózki widłowe się wyróżnia? Kto i na jakich zasadach może je wyrobić?

Wózki widłowe bez uprawnień

Choć użytkowanie przeważającej części wózków widłowych wiąże się z koniecznością zdobycia uprawnień operatora wózków widłowych, dwa typy urządzeń nie wymagają dodatkowych kwalifikacji. Bez uprawnień obsługiwane mogą być ręczne wózki paletowe oraz elektryczne wózki unoszące ładunki do określonej wysokości.

Ręczne wózki paletowe

Popularne „paleciaki” – tj. ręczne wózki paletowe – należą do najprostszych, najłatwiej dostępnych i skutecznych narzędzi transportu wewnętrznego. Do ich niekwestionowanych zalet należą: dostępność od ręki, atrakcyjna cena (patrz sklep internetowy STILL Polska) oraz fakt, że ich użytkowanie nie wymaga dodatkowych uprawnień. W związku z tym ich wdrożenie nie wiąże się poszukiwaniami wykwalifikowanych pracowników ani wykraczającym poza standardowe szkolenie stanowiskowe przygotowaniem kadry. Zarazem ręczne wózki paletowe STILL – HPS / HPT – charakteryzują się kompaktową i solidną stalową konstrukcją oraz szeregiem rozwiązań zwiększających trwałość urządzenia oraz wydajność i ergonomię pracy operatora.

Elektryczne wózki unoszące do wysokości 30 cm

Jako nieangażujące sił operatora, ograniczeniom maksymalnego przewożonego ciężaru wynikającym z przepisów BHP nie podlegają elektryczne wózki unoszące. Znacznie poszerza to zakres ładunków, które mogą być transportowane z ich użyciem. Limitem staje się udźwig nominalny wynoszący niejednokrotnie 1,5 tony i więcej. Co istotne, obsługa modeli unoszących ładunki na wysokość do 300 mm nie wymaga dodatkowych uprawnień operatora. By z nimi pracować, wystarczy szkolenie stanowiskowe, instruktaż zastosowania urządzenia oraz standardowe prawo jazdy kategorii B.

Uprawnienia na wózki widłowe

Korzystanie z wózków widłowych innych typów niż wymienione wyżej ręczne wózki paletowe i elektryczne wózki unoszące wymaga zdania egzaminu przed komisją Urzędu Dozoru Technicznego. Kto może ubiegać się o zaświadczenie kwalifikacyjne, jakie kategorie uprawnień się wyróżnia oraz na jak długo przyznane może zostać zaświadczenie?

Kto może uzyskać uprawnienia na wózki widłowe?

O stanięcie do egzaminu przed komisją UDT oraz możliwość uzyskania zaświadczenie kwalifikującego do obsługi wózków widłowych mogą ubiegać się osoby, które:

• ukończyły 18 rok życia,
• mają co najmniej podstawowe wykształcenie,
• nie wykazują zdrowotnych przeciwwskazań do wykonywania zawodu operatora.

Kategorie uprawnień obsługi wózków widłowych

W zależności od tego, jakiego typu wózki widłowe będzie się obsługiwać, należy ubiegać się o zaświadczenie jednej z dwóch kategorii:

• Uprawnienia na wózki ogólnego przeznaczenia (tzw. kategoria niższa) – wózki podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia (z wyłączeniem wózków z wysięgnikiem oraz wózków z osobą obsługującą podnoszoną wraz z ładunkiem);
• Wózki specjalizowane (tzw. kategoria wyższa) – wózki jezdniowe podnośnikowe z mechanicznym napędem podnoszenia, w tym:

• wózki z wysięgnikiem,
• wózki, w których osoba obsługująca podnoszona jest wraz z ładunkiem (tzw. wózki man-up, jak np. wózki do kompletacji pionowej czy wózki systemowe VNA).

Uprawnienia na specjalizowane wózki widłowe pozwalają legalnie prowadzić wszystkie najczęściej występujące tego typu pojazdy transportu wewnętrznego. Dokumenty wyższej kategorii obowiązują jednak krócej niż podstawowe uprawnienia.

Czas ważności uprawnień operatora wózka widłowego

Według wprowadzonych w 2019 r. przepisów wydawane dotąd bezterminowo uprawnienia operatora wózków widłowych wydaje się na okres:

• 5 lat w przypadku wózków specjalizowanych,
• 10 lat w przypadku wózków widłowych ogólnego przeznaczenia.

Żeby przedłużyć uprawnienia na wózki widłowe, należy na 3 miesiące przed upływem ich ważności złożyć w jednostce dozoru technicznego wniosek z oświadczeniem, że w ciągu ostatnich 5 lat czynnie korzystało się z uprawnień przez co najmniej 3 lata. Jeśli było inaczej, należy ponownie podejść do egzaminu kwalifikacyjnego.